MINIATURE CAMERA MINOX II

Shutter speed: 2, 5, 10, 20, 50, 100, 200, 500, 1000 and moreover Τ and Β Diaphragm: stable 3.5 Lens: Complan 15 mm, f/3.5 Focus: from 20 cm

Μηχανή κατασκοπείας, πλήρως εξοπλισμένη για φωτογραφίες ποιότητας.

Το 1922 ο Λετονός/Γερμανός φωτογράφος Walter Zapp, συνέλαβε την ιδέα μίας φωτογραφικής μηχανής που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί οποτεδήποτε, οπουδήποτε και από οποιονδήποτε. Η νέα μηχανή θα έπρεπε να είναι όσο το δυνατόν μικρότερη σε διαστάσεις, τόσο μικρή που να μπορεί να «κρυφτεί» στην κλειστή παλάμη του χεριού του. Όμως η ιδέα δεν αφορούσε μόνο το μικρό μέγεθος, αλλά απαιτούσε τέλεια ποιότητα φωτογράφησης  και ιδιαίτερη ευκολία στη χρήση. Για να δώσει μορφή στην ιδέα της μηχανής χρησιμοποίησε ένα κομμάτι ξύλου όπου αρχικά σκάλισε τα μέρη της. Τελικά, γύρω στο 1936 κατάφερε να φτιάξει την πρώτη μικροσκοπικής μηχανής που λειτουργούσε με απόλυτη ακρίβεια.  Μάλιστα κατόρθωσε να βρει και χρηματοδότη ώστε το 1938 να αρχίσει η παραγωγή της Minox –όπως ονομάστηκε η νέα μηχανή- στην Ρίγα της Λετονίας από την εταιρεία VEF (Valsts Elektrotehniskā Fabrika). Ο εξωτερικός σχεδιασμός, ο ενσωματωμένος φακός πίσω από τον φωτοφράκτη, το σκόπευτρο και ο μηχανισμός προώθησης του φιλμ με το άνοιγμα – κλείσιμο (push-pull) της μηχανής διατηρήθηκαν σχεδόν αναλλοίωτα σε όλα τα επόμενα μοντέλα της μηχανής. Από την πρώτη στιγμή της κυκλοφορίας της προκάλεσε μεγάλη αίσθηση στον κόσμο χάρη στο μικρό της μέγεθος, την υψηλή ποιότητα των λήψεων, την δυνατότητα εστίασης από τα 20 cm και την ευκολία στη χρήση. Όμως μεγαλύτερο ενδιαφέρον έδειξαν οι μυστικές υπηρεσίες των μεγάλων χωρών (Γερμανία, Βρετανία, Αμερική) που, λίγο πριν τον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο και κατά την διάρκεια του και στην εποχή του «ψυχρού πολέμου», βρήκαν το κατάλληλο εργαλείο για να εξοπλίσουν τους πράκτορες τους. Έτσι παρόλο που δεν στόχευε στον κόσμο της κατασκοπείας, τελικά έμεινε στην ιστορία ως «κατασκοπευτική». Μέχρι το 1943 λειτουργεί το εργοστάσιο στη Ρίγα. Μετά τον πόλεμο, το 1948, ο Zapp βρίσκεται στο Heuchelheim ένα μικρό οικισμό ανάμεσα στο Giessen και στο Wetzlar της Γερμανίας -όπου είναι συγκεντρωμένες όλες οι μεγάλες εταιρείες οπτικών. Ο Zapp θέλει να επανακυκλοφορήσει την μικροσκοπική μηχανή του όμως πρέπει να ξεπεραστούν όλες οι δυσκολίες που δημιούργησε ο πόλεμος. Συγκεντρώνει όσους παλιούς συνεργάτες μπορεί να βρει, σχεδιάζει όλα τα αρχικά σχέδια από μνήμης, και προσπαθεί να βρει τα παλιά υλικά και εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν στην Ρίγα. Καθώς είναι αδύνατο να βγει η αρχική μηχανή, γίνονται οι απαραίτητες τροποποιήσεις: Ο αρχικός σκελετός που είναι από ορείχαλκο τοποθετημένος σε κέλυφος ανοξείδωτου χάλυβα γίνεται τώρα πλαστικός που τοποθετείται σε κέλυφος αλουμίνιου. Μάλιστα φημολογείται ότι το αλουμίνιο που χρησιμοποιήθηκε προήλθε από αεροσκάφη που καταρρίφθηκαν κατά τον πόλεμο, οπότε προέκυψε άφθονη πρώτη ύλη. Το αποτέλεσμα ήταν ότι η νέα μηχανή είχε το μισό βάρος, 70 g, σε σχέση με το αρχικό μοντέλο των 130 g. Επίσης αποκτά το λευκό/ασημί χρώμα του αλουμινίου σε αντίθεση με το γκρι με μια πορτοκαλί απόχρωση του ανοξείδωτου χάλυβα. Το χρώμα δεν είναι ομοιόμορφο, οι σύνδεσμοι έχουν άλλο χρώμα, καθώς τα διάφορα μέρη προέκυπταν από διαφορετικά τμήματα των αεροπλάνων(!!) Ο φακός επανασχεδιάζεται από την αρχή με τη βοήθεια του Arthur Seibert της Leica. Ο αρχικός minostigmatic φακός έδινε λήψεις με παραμορφώσεις στα άκρα. Ο Seibert σχεδιάζει έναν φακό από 5 στοιχεία τον Pentar των 15 mm με f/3.5. Μάλιστα το τελευταίο στοιχείο εφάπτεται στο φιλμ, συχνά αναφέρεται ως film lens, και το αναγκάζει να καμπυλωθεί. Ο φακός ονομάζεται Complan από τις λέξεις Compensating Plane. Η καμπύλωση εξαφανίζει τις παραμορφώσεις στα άκρα, όμως καθώς το φιλμ «σύρεται» πάνω στον φακό, δημιουργούνται χαραγματιές στο φιλμ που καταστρέφουν τις λήψεις. Φυσικά αυτό έγινε άμεσα αντιληπτό και μετά από δύο χρόνια αφαιρείται από τον φακό το στοιχείο που εφάπτεται στο φιλμ, οπότε ο φακός είναι ο ίδιος φακό με 4 όμως στοιχεία. Οι περίπου 11500 μηχανές που κατασκευάστηκαν με το φακό των 5 στοιχείων ονομάστηκαν Minox II, ενώ από το 1951 οι μηχανές με τον φακό των 4 στοιχείων ονομάστηκαν Minox III. Από το 1951, όσες Minox II επιστρεφόταν για καθαρισμό ή επισκευή, οι μηχανικοί της εταιρείας  αφαιρούσαν το 5ο στοιχείο του φακού, οπότε ουσιαστικά της μετέτρεπαν σε minox III. Παρόλο που από το σειριακό αριθμό μπορεί κανείς να βρει την ακριβή χρονολογία κατασκευής (20379 ως 31500), αυτό δεν αρκεί για να χαρακτηριστεί η μηχανή Minox II: Θα πρέπει να έχει ανέπαφο το στοιχείο του φακού που εφάπτεται στο φιλμ (film lens). Ο φωτοφράκτης έχει φύλλα χρώματος μαύρου που δεν ανακλούν το φως κατά τη διαδικασία ελέγχου της λειτουργίας του. Έτσι, πίσω από το φιλμ, υπάρχει μία υποδοχή για τη χρήση κατάλληλου εργαλείου για τον έλεγχο λειτουργίας του φωτοφράκτη. Αργότερα, στην minox III, τα φύλλα του φωτοφράκτη είναι ασημί χρώματος και δεν χρειάζεται η υποδοχή που δεν υπάρχει πλέον στη μηχανή. Υπάρχουν δύο φίλτρα, ένα πράσινο κι ένα πορτοκαλί για την αύξηση της αντίθεσης στις ασπρόμαυρες λήψεις.
Οι λήψεις στο φιλμ έχουν διαστάσεις 8mm x 11 mm. Το φιλμ έχει πλάτος 9.2 mm – το ¼ περίπου του πλάτους των 35 mm- και τοποθετείται σε ειδική θήκη. Με κάθε φιλμ μπορούσαν να ληφθούν 50 φωτογραφίες. Ο φακός εστιάζει από τα 20 cm. Μάλιστα, για την φωτογράφιση εγγράφων, η μηχανή συνοδεύεται από ειδική αλυσίδα 60 cm με σημάδια στα 20 cm και  40 cm ώστε να ρυθμίζεται σωστά η απόσταση για την εστίαση.Η minox II δεν ήταν επιτυχημένη κυρίως λόγω του φακού που εφαπτόταν στο φιλμ. Όμως με την αφαίρεση του 5ου στοιχείου, αποκαταστάθηκε η φήμη της μηχανής. Βέβαια, οι φωτογράφοι δεν εμπιστεύτηκαν αμέσως την minox. Δεν μπορούσαν να πιστέψουν ότι μία τόσο μικρή και εύχρηστη μηχανή μπορούσε να δώσει φωτογραφίες υψηλής ποιότητας. Τα αποτελέσματα όμως τους εξέπληξαν. Δύο ήταν οι αιτίες της μεγάλης επιτυχίας: Ο φακός είχε σταθερό άνοιγμα που αντιστοιχεί σε διάφραγμα f/3.5. Έτσι οι τεχνικοί εξάλειψαν τα σφάλματα στη λήψη για το συγκεκριμένο άνοιγμα και δεν ασχολήθηκαν με τα μικρότερα ανοίγματα που αντιστοιχούν σε μεγαλύτερες τιμές διαφράγματος και σε τόσο μικρούς φακούς δίνουν μεγάλα σφάλματα λόγω περίθλασης. Η καμπύλωση του φιλμ πίσω από τον φακό. Χάρη σε ειδικό μηχανισμό ακρίβειας, κάθε καρέ πιέζεται σε ένα σφαιρικό πλαίσιο που έχει υπολογιστεί ειδικά για τον φακό complan των 15 mm.  Αυτή η καινοτομία δίνει στο φιλμ ένα ασυνήθιστα καλό επίπεδο πεδίο με αποτέλεσμα την απόλυτη ευκρίνεια από άκρη σε άκρη του φιλμ που έχει κάνει την Minox διάσημη.

Φιλμ 36 στάσεων σε κασέτα. Διαστάσεις αρνητικού 8Χ11mm. Δυνατότητα μεγέθυνσης έως 20Χ15cm. Φακός 15mm, σταθερού διαφράγματος f 3.5, βάθος πεδίου από 91cm έως άπειρο. Kατασκευασμένη με ακρίβεια ωρολογιού.