Στεφάνι αζιμουθίου με κάτοπτρο Sperry Gyroscope
Το στεφάνι αζιμουθίου με κάτοπτρο (Azimuth mirror) στην πραγματικότητα δεν φέρει κάτοπτρο. Στη θέση του έχει τοποθετηθεί ένα πρίσμα ενώ χαμηλότερα, υπάρχει ένας μεγεθυντικός φακός όπου εμφανίζεται η ένδειξη του ανεμολογίου της πυξίδας. Χρησιμοποιείται για την μέτρηση του αζιμουθίου χαρακτηριστικών σημείων της ξηράς (πχ φάρων) ή ουρανίων σωμάτων για την εύρεση της θέσης ή/και τη διόρθωση της πορείας ενός σκάφους. Είναι αντίστοιχο των στεφανιών Αζιμουθίου (Azimuth circle) και του οργάνου πελόρους (Pelorus), αν και ο τρόπος χρήσης του είναι λίγο διαφορετικός.
Τοποθετείται πάνω στην πυξίδα –είτε μαγνητικής, είτε τερματικού γυροσκοπικής- και μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε για την εύρεση αζιμουθίου επίγειων αντικειμένων, είτε ουράνιων.
Για τα επίγεια αντικείμενα, τα δύο βέλη στους μοχλούς περιστροφής του πρίσματος στρέφονται ώστε να δείχνουν το έδαφος.Ο παρατηρητής, χρησιμοποιώντας το σκόπευτρο, σκοπεύει το αντικείμενο -έχοντας το πρόσωπο του στο ίδιο οριζόντιο επίπεδο με το σκόπευτρο. Την ίδια στιγμή, χάρη στον μεγεθυντικό φακό βλέπει την ένδειξη της πυξίδας στο πρίσμα δηλαδή το αζιμούθιο του αντικειμένου ως προς το σκάφος.
Ο δεύτερος τρόπος είναι για ουράνια σώματα ή για τον ήλιο. Τώρα τα βελάκια στρέφονται προς τον ουρανό. Το φως του ουράνιου αντικειμένου, περνά μέσα από το πρίσμα, τον μεγεθυντικό φακό και οδηγείται στην οθόνη της πυξίδας. Θέτοντας το πρόσωπο του ο παρατηρητής κατακόρυφα πάνω από την πυξίδα, κοιτάζοντας το πρίσμα και τον μεγεθυντικό φακό βλέπει το φως να φωτίζει ένα σημείο στο ανεμολόγιο της πυξίδας που είναι το αζιμούθιο του.
Και στις δύο περιπτώσεις πρέπει το στεφάνι αζιμουθίου να είναι εντελώς οριζόντιο, όπως είναι εύκολο να διαπιστωθεί με το αλφάδι φυσαλίδας που είναι ενσωματωμένο στο όργανο.
Σύμφωνα με το National Museum of American History το 1877 στην συνάντηση του British Association for the Advancement of Science, ο William Thomson περιέγραψε ένα νέο "Κάτοπτρο Αζιμουθίου για Ναυτική Χρήση" (Marine Azimuth Mirror). Το νέο όργανο είχε καλύτερο σχεδιασμό αλλά η καινοτομία του ήταν η αντικατάσταση του αρχικού κατόπτρου από πρίσμα. Ο Thomson κατασκεύασε τα πρώτα όργανα στις αρχές του 1880. Περαιτέρω βελτιώσεις έγιναν και από τον λόρδο Κέλβιν όπως φαίνεται σε αντίστοιχο αντικείμενο του Smithsonian (http://americanhistory.si.edu/collections/search/object/nmah_1167852)